Deel 6 van deze 7-delige serie beschrijft het begin van de Spaanse tijd (1555 tot 1578). Deze periode is een tijd van 'overgang tot eenen nieuwen toestand, 'een tijd van beweging en strijd'. De auteur behandelt de oorzaken en aanloop van de oorlog met Spanje en verdeelt deze periode in 'Vóór de troebelen', 1555-1566, 'De troebelen', 1566-1567, en 'Onderdrukking', 1567 tot 1572. Bekende zaken uit onze geschiedenislessen komen ter sprake, zoals de beeldenstorm in 1566, de tiende penning van Alva en de heldendaden van de Watergeuzen. Het boek besluit met een overzicht van de regering van Amsterdam van 1556 tot 1578. Jan ter Gouw (1814-1894, onderwijzer) heeft zich als geen ander verdiept in de geschiedenis van Amsterdam. In zijn vrije tijd schreef hij vele boeken over zijn geliefde stad (sommige met Jacob van Lennep en soms onder het pseudoniem Joannis Aurelius), waarvoor hij minutieus archiefonderzoek deed. Hoewel Ter Gouw het 18e-eeuwse standaardwerk over de hoofdstad door Jan Wagenaar prijst, vindt hij toch dat hij 'van den grond af weêr beginnen' moet en 'vlijtiglijk' de stadsregisters moet lezen. Over deze zichzelf opgelegde 'reuzentaak' zegt Ter Gouw: 'geen andere prikkel heeft mij daartoe aangespoord dan de liefde tot mijne vaderstad'. De serie, geschreven tussen 1879 en 1891, beslaat 'den vroegsten tijd tot Junij 1578'.